هنر خوشنویسی و تربیت اسلامی

Authors

Abstract:

این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی در جستجوی تربیت منبعث از مبانی اعتقادی و اسلامی است که از ملزومات فرهنگ اسلامی می‌باشد. هنر اسلامی به دلیل غنای فرهنگی و مذهبی بهترین شیوۀ استفاده از قابلیت‌های اخلاقی و معنوی می‌باشد. چنانچه­ ترویج و ارائه آداب و تربیت اخلاقی به گونه­ای که هم در تربیت هنرمند و هم در اشاعه آن در فرهنگ جامعه مؤثر باشد در تفکر و تمدن اسلامی امری ضروری بوده است. پرسش­های اصلی مقاله عبارتند از: رابطه هنر و­ اخلاق در فرهنگ اسلامی چگونه است؟ قالب‌های هنری و بیانی هنر خوشنویسی برای انتقال مفاهیم تربیتی کدامند؟ هدف ­این نوشتار تبیین جایگاه و اهمیت اخلاق دینی و تربیت معنوی در یکی ­از قدسی‌ترین هنرهای ­اسلامی یعنی خوشنویسی می‌باشد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که عامل معنوی تقدّس هنر خوشنویسی یعنی حفظ حرمت و عزّت محتوا و محمول خط یعنی کلام ­الهی، هنرمندان خوشنویس را در خلق اثر هنری و کسب فیض مدام ملزم به رعایت آداب و اخلاق نموده است و از زیباترین تجلیّات این ابعاد­ اخلاقی خوشنویسی ضرورت تهذیب نفس بوده که در میان خوشنویسان به عنوان یکی از مهم‌ترین اصول اخلاقی و تربیتی از واجبات اشتغال به این هنر بوده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقد دیدگاه سنت‌گرایان در مورد سرآغاز هنر خوشنویسی اسلامی

سنت‌گرایان به عنوان اندیشه‌ای نوپا در عرصة تفکرات مابعدالطبیعی و فلسفی و عرفانی توانسته‌اند جایگاهی در میان اندیشة امروزمان کسب کنند؛ جایگاهی که سعی دارد تا در باب تمام مظاهر تمدن، داد سخن دهد و برآمده از احساسات است نه از تفکر و استدلال. هنر اسلامی و اقسام مختلف آن نظیر خوشنویسی، معماری، فلزکاری، صنایع‌دستی، نگارگری و حتی هنرهای نمایشی همچون تعزیه نیز در معرض تفسیر و بررسی سنت‌گرایان بوده است...

full text

جایگاه حروف نزد عرفا و تأثیر آن بر هنر خوشنویسی اسلامی

خوشنویسی اسلامی، به‌عنوان شریف‌ترین و قدسی‌ترین هنرِ جهان اسلام، بیش از هر هنر تجسمی دیگری با رویکردهای عرفانی و حِکمی همراه بوده و در غالب ویژگی‌های شکلی و محتوایی خود آینه‌دار نمادها و آموزه‌های عرفانی و نفوذ اجتماعی عرفا است؛ نگاه باطنی و قبول تقدّس و معنویت برای حروف و کلمات در این هنر قدسی که بیش از همه متأثر از رویکردهای عرفا به مسئله حروف است، بخش مهمّی از پیوند میان خوشنویسی و عرفان اسلامی ...

full text

بررسی جایگاه خوشنویسی و نقش آن در مبانی هنر اسلامی

هنر سنتی به تناسب اهداف و اصول خود، از ابزارهای خاصی برای بیان پیام خویش استفاده می-کند و آن ابزار بیانی بر سایر ابزارهایی که تا آن زمان مورد استفاده قرار گرفته است، تأثیر می گذارد. در دین اسلام چون یکی از تجلیات اصلی حقیقت الهی قرآن مجید است، بنابراین هنر خوشنویسی که جهت انتقال پیام الهی مورد استفاده قرار گرفته، از قداست و مرکزیتی خاص برخوردار است و از سوی دیگر نقش محوری در شکل دادن به مقول? ه...

بررسی جایگاه تاریخی و عرفانی امام علی (علیه‌السلام) در هنر خوشنویسی اسلامی

این نوشتار، در صدد بیان هستی، چیستی و چگونگی تجلّی جایگاه امام علی ع در هنر خوشنویسی، از منظر تاریخی و عرفانی است. از این رو ابتدا جایگاه تاریخی امام علی ع را با بررسی دوره پیدایش خوشنویسی اسلامی و اقلام رسم‌الخط عربی آغاز کرده و در ادامه به شواهدی از تجلی ارادت خوشنویسان به مقام ولایت علوی، در محتوای نوشتاری اعم از «حلیه نویسی»، «نقش مایه‌های کتیبه‌ها»، «جاندار نگاری‌ها» پرداخته و در آخر نشان م...

full text

امکان سنجی آموزش دانشگاهی هنر خوشنویسی ایرانی-اسلامی

یکی از مهم ترین مسائلی که در حال حاضر با توجه به اقتضای زمان و پیدایش نیازهای نو در دنیای هنر، پیش روی هنر خوشنویسی شکل گرفته است، مسئله ی دانشگاهی شدن این هنر می باشد. این در حالی است که آموزش هنر خوشنویسی که نسخه ی نسبتاً کاملی از آموزش سنتی هنر را در خود دارد، با وارد شدن به نظام نوین آموزش دانشگاهی دچار دگرگونی های فراوانی خواهد شد. به همین روی این تحقیق به بررسی مزایا و موانع داشگاهی شدن هن...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 23

pages  113- 128

publication date 2016-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023